การวิจัยครั้งนี้มีความมุ่งหมายเพื่อศึกษาแนวทางการพัฒนาภาวะผู้นำการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 ของผู้บริหารโรงเรียน กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ ผู้บริหารโรงเรียนและครูสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษานครพนม ปีการศึกษา 2567 จำนวน 320 คน ซึ่งได้มาโดยการสุ่มแบบหลายขั้นตอน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ แบบสอบถามชนิดมาตราส่วนประมาณค่า 5 ระดับ โดยด้านสภาพที่เป็นจริงมีค่าความเที่ยงตรงเชิงเนื้อหา 1.00 ทุกข้อ ค่าอำนาจจำแนกระหว่าง 0.39–0.99 ค่าความเชื่อมั่น 0.99 ส่วนด้านสภาพที่ควรจะเป็นมีค่าความเที่ยงตรงเชิงเนื้อหา 1.00 ทุกข้อ ค่าอำนาจจำแนกระหว่าง 0.46–0.95 ค่าความเชื่อ 0.99 สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ความถี่ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ค่าดัชนีลำดับความสำคัญของความต้องการจำเป็น และการวิเคราะห์องค์ประกอบเชิงยืนยัน
ผลการวิจัยพบว่า
1. องค์ประกอบภาวะผู้นำการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 ของผู้บริหารโรงเรียนมี 7 องค์ประกอบ ได้แก่ 1) การเรียนรู้เป็นทีม 2) การนำเทคโนโลยีมาใช้ในการปฏิบัติงาน 3) การจัดสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการเรียนรู้ 4) ความคิดสร้างสรรค์ 5) การบูรณาการ 6) การพัฒนานวัตกรรมการเรียนรู้ และ 7) การเรียนรู้ด้วยการนำตนเอง โดยทุกองค์ประกอบมีความเหมาะสมอยู่ในระดับมากที่สุด เมื่อวิเคราะห์โมเดลการวัดภาวะผู้นำการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 ของผู้บริหารโรงเรียน พบว่ามีความสอดคล้องกลมกลืนกับข้อมูลเชิงประจักษ์ (χ2 = 1.04, df = 2, p-value =0.60, GFI = 1.00, AGFI = 0.99, RMSEA = 0.00) ค่าน้ำหนักองค์ประกอบทั้งหมดมีค่าเป็นบวกขนาด 0.21-0.79 มีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01 โดยตัวแปรที่มีน้ำหนักองค์ประกอบมากที่สุด คือ ความคิดสร้างสรรค์ รองลงมา ได้แก่ การบูรณาการการเรียนรู้เป็นทีม การจัดสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการเรียนรู้ การนำเทคโนโลยีมาใช้ในการปฏิบัติงาน การเรียนรู้ด้วยการนำตนเอง และการพัฒนานวัตกรรมการเรียนรู้ ตามลำดับ
2. สภาพที่เป็นจริงของภาวะผู้นำการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 ของผู้บริหารโรงเรียน โดยภาพรวมอยู่ในระดับมาก ส่วนสภาพที่ควรจะเป็นของภาวะผู้นำการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 ของผู้บริหารโรงเรียน โดยภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด
3. ผลการประเมินความต้องการจำเป็นในการพัฒนาภาวะผู้นำการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 ของผู้บริหารโรงเรียน โดยภาพรวมมีค่าดัชนีลำดับความสำคัญของความต้องการจำเป็น เท่ากับ 0.100 เมื่อพิจารณาเป็นรายด้านโดยเรียงลำดับจากมากไปน้อย 3 ลำดับแรก ได้แก่ ความคิดสร้างสรรค์ การเรียนรู้เป็นทีม และการบูรณาการ ตามลำดับ
4. แนวทางการพัฒนาภาวะผู้นำการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 ของผู้บริหารโรงเรียน มี 3 ด้าน 18 แนวทาง ประกอบด้วย 1) ความคิดสร้างสรรค์ มี 6 แนวทาง 2) การเรียนรู้เป็นทีม มี 6 แนวทาง และ 3) การบูรณาการ มี 6 แนวทาง โดยภาพรวมแนวทางการพัฒนามีความเหมาะสมอยู่ในระดับมากที่สุด และมีความเป็นไปได้อยู่ในระดับมาก
This study aimed to propose the development guidelines for 21st century learning leadership of school administrators. The participants consisted of 320 school administrators and teachers under the Secondary Educational Service Area Office Nakhon Phanom, who were recruited using multi-stage sampling in academic year 2024. The instrument was a five-level rating scale questionnaire, which the part of current state indicated validity index was at 1.00, discrimination power index ranged ranging from 0.39 to 0.99 and reliability index was at 0.99, whereas the desirable state indicate validity index was at 1.00, discrimination power index ranged from 0.46 to 0.95 and reliability index was at 0.99. Statistics used in data analysis included frequency, percentage, mean, standard deviation, modified priority needs index and confirmatory factor analysis. The findings were as follows. 1. The 21st century learning leadership of school administrators comprised seven components, namely 1) team learning, 2) technology integration in operations, 3) creating a learning-conducive environment, 4) creativity, 5) integration, 6) learning innovation showed the highest level of propriety. The measurement model for 21st century learning leadership of school administrators demonstrated a good fit with empirical data (χ² = 1.04, df = 2, p-value = 0.60, GFI = 1.00, AGFI = 0.99, RMSEA = 0.00). All factor loadings were positive, ranging from 0.21 to 0.79, with statistical significance at 0.01. The component showed the highest factor loading was creativity, followed by integration, team learning, creating a learning-conducive environment, technology integration in operations, self-directed learning, and learning innovation development, respectively. 2. The actual state of 21st century learning leadership of school administrators was rated at high level, while the desirable state was rated at the highest level. 3. The overall modified priority needs index for developing 21st century learning leadership of school administrators was at 0.100. The highest priority areas were creativity, followed by team learning, and integration, whereas the lowest priority area was learning innovation development. 4. The development guidelines for 21st century learning leadership of school administrators consisted of three main aspects with 18 specific strategies, namely 1) creativity included six strategies, 2) team learning included six strategies, and 3) integration included six strategies. In overall, the development guidelines are showed the highest level of propriety and feasibility.
