การศึกษาวิจัยในครั้งนี้มีความมุ่งหมายเพื่อศึกษา สภาพปัจจุบัน สภาพที่พึงประสงค์ ความต้องการจำเป็น และหาแนวทางการพัฒนาภาวะผู้นำครูในยุคดิจิทัลสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาสกลนคร ตามความคิดเห็นของผู้บริหารโรงเรียนและครูผู้สอน กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ ผู้บริหารโรงเรียนและครูผู้สอน สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาสกลนคร ปีการศึกษา 2567 จำนวน 334 คน จำแนกเป็นผู้บริหารโรงเรียน จำนวน 90 คน และครูผู้สอน จำนวน 244 คน กำหนดขนาดกลุ่มตัวอย่างโดยใช้ตารางของเครซี่และมอร์แกนโดยใช้การสุ่มตัวอย่างแบบแบ่งชั้น (Stratified random sampling) เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล ได้แก่แบบสอบถามและแบบสัมภาษณ์ โดยแบบสอบถามเกี่ยวกับสภาพปัจจุบันของภาวะผู้นำครูในยุคดิจิทัล มีค่าอำนาจจำแนกอยู่ระหว่าง 0.244 – 0.888 และค่าความเชื่อมั่น เท่ากับ 0.890 และแบบสอบถามเกี่ยวกับสภาพที่พึงประสงค์ของภาวะผู้นำครูในยุคดิจิทัล มีค่าอำนาจจำแนกอยู่ระหว่าง 0.285 – 0.892 และค่าความเชื่อมั่น เท่ากับ 0.888 สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล คือ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และค่าดัชนีความต้องการจำเป็น ผลการวิจัยพบว่า 1. สภาพปัจจุบันของภาวะผู้นำครูในยุคดิจิทัล โดยรวม อยู่ในระดับมาก ส่วนสภาพที่พึงประสงค์ โดยรวม อยู่ในระดับมากที่สุด 2. สภาพปัจจุบันของภาวะผู้นำครูในยุคดิจิทัล จำแนกตามสถานภาพการดำรงตำแหน่ง และขนาดโรงเรียน โดยรวม พบว่า ไม่แตกต่างกัน และจำแนกตามประสบการณ์ในการปฏิบัติงาน โดยรวม พบว่า แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิตที่ระดับ .01 3. สภาพที่พึงประสงค์ของภาวะผู้นำครูในยุคดิจิทัล จำแนกตามสถานภาพการดำรงตำแหน่ง และประสบการณ์ในการปฏิบัติงาน โดยรวม พบว่า แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิตที่ระดับ .01 และจำแนกตามขนาดโรงเรียน โดยรวม พบว่า ไม่แตกต่างกัน 4. ความต้องการจำเป็นในการพัฒนาภาวะผู้นำครูในยุคดิจิทัล สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาสกลนคร ตามความคิดเห็นของผู้บริหารโรงเรียนและครูผู้สอน โดยเรียงลำดับความสำคัญของความต้องการจำเป็นจากมากไปหาน้อย ดังนี้ ด้านการเป็นผู้นำการเปลี่ยนแปลงในการปรับตัว ปรับทัศนคติสอดคล้องกับยุคดิจิทัล ด้านการพัฒนาหลักสูตร สอดแทรกทักษะความเข้าใจและทักษะการใช้เทคโนโลยีดิจิทัล ด้านการพัฒนาตนเองและเพื่อนร่วมงาน โดยการใช้เทคโนโลยีดิจิทัล และด้านการมีส่วนร่วมในการพัฒนาและสร้างสรรค์เทคโนโลยีดิจิทัล 5. แนวทางการพัฒนาภาวะผู้นำครูในยุคดิจิทัล สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาสกลนคร ที่ได้จากการลงพื้นที่ศึกษาดูงานโรงเรียนที่มีความเป็นเลิศ (Best Practice) ในการนำภาวะผู้นำครูในยุคดิจิทัล มาใช้ในการจัดการศึกษา จนประสบผลสำเร็จเป็นที่ประจักษ์ ควรได้รับการพัฒนาทั้งหมด 4 ประการ ดังนี้ 1) การเป็นผู้นำการเปลี่ยนแปลงในการปรับตัว ปรับทัศนคติสอดคล้องกับยุคดิจิทัล 2) การพัฒนาหลักสูตร สอดแทรกทักษะความเข้าใจและทักษะการใช้เทคโนโลยีดิจิทัลอย่างเหมาะสม 3) การพัฒนาตนเอง และเพื่อนร่วมงาน โดยการใช้เทคโนโลยี และ 4) การมีส่วนร่วมในการพัฒนา และสร้างสรรค์เทคโนโลยีดิจิทัล
The purposes of this research were to examine the current and desirable conditions and needs, and to establish guidelines for developing teacher leadership in the digital era under the Secondary Educational Service Area Office Sakon Nakhon, as perceived by school administrators and teachers. The sample, obtained through stratified random sampling, consisted of 334 participants, including 90 school administrators and 244 teachers under the Secondary Educational Service Area Office Sakon Nakhon, in the academic year 2024. The data collection tools comprised questionnaires and interview forms. The questionnaires were designed to assess the current and desirable conditions of teacher leadership in the digital era under the Secondary Educational Service Area Office Sakon Nakhon. They demonstrated the discriminative power ranging from .244 to .888, from .285 to .892, with the reliability of .890 and .888, respectively. The statistics for data collection included percentage, mean, standard deviation, and the Priority Needs Index. The findings were as follows: 1. The overall current condition concerning teacher leadership in the digital era was at a high level, whereas the overall desirable condition was at the highest level. 2. The overall current condition of teacher leadership in the digital era,classified by positions and school sizes, overall, showed no differences. When classified by work experience, overall, there were statistically significant differences at the .01 level. 3. The desirable condition of teacher leadership in the digital era, classified by positions and work experience, overall, showed a statistically significant difference at the .01 level. However, when considering school sizes, no significant differences were observed overall. 4. The perceived needs for developing teacher leadership in the digital era under the Secondary Educational Service Area Office Sakon Nakhon were ranked in order of importance from most to least as follows: Transformational leadership for adaptation and attitude adjustment in alignment with the digital era; Curriculum development integrating understanding, skills and the appropriate use of digital technology; Self-development and peers by utilizing digital technology; and Participation in the development and creation of digital technology. 5. The guidelines for developing teacher leadership in the digital era under the Secondary Educational Service Area Office Sakon Nakhon were derived from field visits to schools with best practices in implementing teacher leadership in the digital era education management, which have achieved evident success. The proposed guidelines were embedded in four areas for further development as follows: 1) Transformational leadership for adaptation and attitude adjustment in alignment with the digital era; 2) Curriculum development integrating understanding, skills and the appropriate use of digital technology; 3) Self - development and peers by utilizing digital technology, and 4) Participation in the development and creation of digital technology.
