การวิจัยครั้งนี้มีความมุ่งหมายเพื่อศึกษารูปแบบความสัมพันธ์โครงสร้างเชิงเส้นของภาวะผู้นำแบบใฝ่บริการของผู้บริหารสถานศึกษาที่ส่งผลต่อประสิทธิผลของโรงเรียนประถมศึกษาในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้บริหารสถานศึกษาและครูในโรงเรียนประถมศึกษา สังกัดคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐานในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ปีการศึกษา 2564 จำนวน 500 คน ได้มาโดยวิธีการสุ่มแบบหลายขั้นตอน เครื่องมือที่ใช้รวบรวมข้อมูลเป็นแบบสอบถามชนิดมาตราส่วนประมาณค่า 5 ระดับ โดยด้านประสิทธิผลของโรงเรียน มีค่าความเที่ยงตรง ระหว่าง 0.80 – 1.00 ค่าอำนาจจำแนก ระหว่าง 0.44–0.81 ค่าความเชื่อมั่น 0.98 และด้านปัจจัยภาวะผู้นำแบบใฝ่บริการ มีค่าความเที่ยงตรง ระหว่าง 0.80 – 1.00 ค่าอำนาจจำแนก ระหว่าง 0.24–0.87 และค่าความเชื่อมั่น 0.98 สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน สัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์แบบเพียร์สันและวิเคราะห์เส้นทางอิทธิพล ผลการวิจัยพบว่า 1. ภาวะผู้นำแบบใฝ่บริการของผู้บริหารสถานศึกษา ประกอบด้วย 5 องค์ประกอบ ได้แก่ การมีวิสัยทัศน์ ความตระหนักรู้ ความเข้าใจและเห็นคุณค่าผู้อื่น การพัฒนาบุคลากร และการบริการ โดยทุกองค์ประกอบมีความเหมาะสม 2. รูปแบบความสัมพันธ์โครงสร้างเชิงเส้นของภาวะผู้นำแบบใฝ่บริการของผู้บริหารสถานศึกษาที่ส่งผลต่อประสิทธิผลของโรงเรียนประถมศึกษาในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ประกอบด้วย การมีวิสัยทัศน์ ความตระหนักรู้ ความเข้าใจและเห็นคุณค่าผู้อื่น การพัฒนาบุคลากร และการบริการ ประสิทธิผลของโรงเรียนได้รับอิทธิพลทางตรงจากการพัฒนาบุคลากร การบริการ และการมีวิสัยทัศน์ ตามลำดับ นอกจากนี้ยังได้รับอิทธิพลทางอ้อมจากการมีวิสัยทัศน์ โดยผ่านการพัฒนาบุคลากรความตระหนักรู้และความเข้าใจและเห็นคุณค่าผู้อื่น 3. รูปแบบที่พัฒนาขึ้นมีความสอดคล้องกับข้อมูลเชิงประจักษ์ (Chi-square = 159.66, df = 137, p-value = 0.09, χ2 /df = 1.17, RMSEA = 0.02, GFI = 0.97, AGFI = 0.95) ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อประสิทธิผลของโรงเรียน เรียงลำดับตามค่าสัมประสิทธิ์อิทธิพลจากมากไปหาน้อย ดังนี้ การพัฒนาบุคลากร การบริการ และการมีวิสัยทัศน์ ตามลำดับ
The purposes of this study was to investigate a linear structural relationship model of servant leadership of school administrators that affected the effectiveness of primary schools in the northeast. The participants consisted of 500 school administrators and teachers in primary schools under the Basic Education Commission Offices in the Northeast, in academic year 2021, who were selected using multi-stage random sampling method. The instrument used to collect data was a set of 5-level rating scale questionnaire, which the part of school effectiveness indicated validity index ranged between 0.80 – 1.00, discrimination power index ranged between 0.44 - 0.81 and reliability index was at 0.98, whereas the part of servant leadership indicated validity index ranged between 0.80 – 1.00, discrimination power index ranged between 0.22 - 0.87 and reliability index was at 0.98. The collected data were analyzed for frequency, percentage, mean, standard deviation, Pearson correlation coefficient and path analysis. The findings were as follows. 1. Servant leadership of school administrators consisted of five factors, namely visioning, awareness, understanding and empathy others, personnel development and service. All factors were appropriate. 2. The linear structural relationship model of servant leadership of school administrators affecting the effectiveness of primary schools in the northeast consisted of: 1) visioning, 2) awareness, 3) understanding and empathy others, 4) personnel development and 5) service. For the school effectiveness was directly affected by personnel development, service and visioning. Moreover, it was indirectly affected by visioning through personnel development, awareness, understanding and empathy others. 3. The developed model congruent with empirical data (Chi-square = 159.66, df = 137, p-value = 0.09, χ2 /df = 1.17, RMSEA = 0.02, GFI = 0.97, AGFI = 0.95). The factors of servant leadership of school administrators that affected school effectiveness could be prioritized as: personnel development, service and visioning, respectively.
