การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาบริบทและศักยภาพของชุมชนนาถ่อนในการพัฒนาเป็นชุมชนท่องเที่ยว 2) เพื่อวิเคราะห์จุดแข็ง จุดอ่อน โอกาส และอุปสรรคของการท่องเที่ยวชุมชนนาถ่อน อำเภอธาตุพนม จังหวัดนครพนม 3) เพื่อสร้างแนวทางและยุทธศาสตร์ในการพัฒนาการท่องเที่ยวโดยชุมชนนาถ่อน กลุ่มเป้าหมาย 10 คน ใช้วิธีการสัมภาษณ์เชิงลึกรายบุคคล ได้แก่ ข้าราชการส่วนกลาง และส่วนท้องถิ่นของจังหวัดนครพนม ผู้ประกอบการ ปราชญ์ชาวบ้าน และประชาชนในพื้นที่ตำบลนาถ่อน อำเภอธาตุพนม จังหวัดนครพนม และในการเก็บรวมรวมข้อมูลเพื่อนำมาวิเคราะห์จุดแข็ง จุดอ่อน โอกาส และอุปสรรค ใช้วิธีการสนทนากลุ่ม โดยได้เลือกกลุ่มตัวอย่างแบบเจาะจงทั้งหมด 12 คน เพื่อนำมาสร้างแนวทางการพัฒนาการท่องเที่ยวโดยชุมชนของชุมชนนาถ่อน ตำบลธาตุพนม จังหวัดนครพนม
ผลการวิจัยพบว่า
1. บริบทและศักยภาพของชุมชนนาถ่อน ในการฟื้นฟูและความร่วมมือ หน่วยงานภาครัฐยังขาดความเชื่อมโยงและร่วมมือกับชุมชนนาถ่อนในการพัฒนาการท่องเที่ยวชุมชน ด้านแหล่งหรือกิจกรรมการท่องเที่ยว ขาดสิ่งอำนวยความสะดวก ได้แก่ ห้องน้ำในแหล่งท่องเที่ยวบางที่ และเส้นทางการเดินทางเข้าชุมชนไม่เอื้ออำนวยให้กับนักท่องเที่ยวที่เดินทางโดยรถโดยสารประจำทาง ด้านการบริการการท่องเที่ยว ชุมชนมีศักยภาพและมีความพร้อมต้อนรับนักท่องเที่ยว ทั้งที่พัก อาหาร การแสดงต้อนรับแหล่งท่องเที่ยว และด้านการตลาดการท่องเที่ยว ขาดการประชาสัมพันธ์ในภาพรวมของจังหวัดเพื่อเพิ่มกลุ่มของนักท่องเที่ยวให้ใหญ่ขึ้น
2. จุดแข็ง (Strengths) ของชุมชนนาถ่อน คือ วัฒนธรรมที่โดดเด่นเป็นเอกลักษณ์ของ ชนเผ่าไทกวน อาหารที่มีรสชาติอร่อย โดยใช้วัตถุดิบจากชุมชน ที่พักแบบโฮมสเตย์ แหล่งท่องเที่ยวพร้อมให้นักท่องเที่ยวได้เยี่ยมชม จุดอ่อน (Weaknesses) ของชุมชนนาถ่อน คือ ผู้นำเที่ยวที่ขาดองค์ความรู้ด้านต่าง ๆ และการเดินทางเข้ามายังชุมชน การประสานงานระหว่างภาครัฐ โอกาส (Opportunities) คือ การผลักดันนโยบาย Soft Power ของรัฐบาล รถไฟรางคู่ที่กำลังดำเนินการสร้างและจะตัดผ่านท้ายชุมชน และทรัพยากรทางการท่องเที่ยวของชุมชนนาถ่อน และอุปสรรค (Threats) ของชุมชนนาถ่อนคือ งบประมาณในการพัฒนาการท่องเที่ยวชุมชน โครงสร้างพื้นฐานบางประการ ยังไม่มีความพร้อมต้อนรับนักท่องเที่ยว และเครือข่ายภายนอกชุมชนทั้งในด้านเศรษฐกิจ และสังคม
3. การนำเสนอแนวทางการพัฒนาการท่องเที่ยวโดยชุมชนของชุมชนนาถ่อน อำเภอธาตุพนม จังหวัดนครพนม มุ่งสู่วิสัยทัศน์ที่ว่า “ชุมชนเข้มแข็ง ผู้คนสามัคคี เที่ยวดีที่นาถ่อน เชิดชูอนุรักษ์วัฒนธรรม” ประกอบไปด้วย 4 ยุทธศาสตร์ คือ ยุทธศาสตร์ที่ 1 ชุมชนเข้มแข็ง ยุทธศาสตร์ที่ 2 ผู้คนสามัคคี ยุทธศาสตร์ที่ 3 เที่ยวดีที่นาถ่อน และ ยุทธศาสตร์ที่ 4 เชิดชูอนุรักษ์วัฒนธรรม
The purposes of this study were the following: 1) to examine Na Thon community’s context and potential so that it could be developed into a tourism community, 2) to conduct the SWOT (strengths, weaknesses, opportunities, and threats) analysis of the Na Thon community-based tourism, That Phanom District, Nakhon Phanom Province, and 3) to gain and create both the guidelines and the strategies for developing Na Thon community-based tourism. The target group of 10 persons which consisted of the central/local government officials, entrepreneurs, local/village philosophers, and the people who resided in Na Thon Sub-district, That Phanom District, Nakhon Phanom Province had been employed for the in-depth interviews. The data used for the analysis of community-based tourism strengths, weaknesses, opportunities, and threats was collected through group discussion. To gain and create guidelines on developing Na Thon community-based tourism, That Phanom District, Nakhon Phanom Province, 12 persons were purposively selected as the samples.
The findings were as follows:
1. Regarding Na Thon community’s context, potential and participation, it was found that the government sector did not have either the connection or the collaboration needed for the development of community-based tourism with Na Thon community. In terms of tourist attractions and activities, Na Thon community still lacked the facilities necessary for tourism such as restrooms in some destinations, paved streets, and public transportation required by some tourists. As for tourism services, although the community seemed to possess certain tourism potential and readiness to receive the tourists with its accommodation, food, welcome performances, tourist attractions and marketing, it did not sufficiently get the overall/complete public relations from the province to support and expand the tourist sizes.
2. Concerning the community strengths, Na Thon community owned distinctively unique cultures of Tai Guan tribe; tasty communal dishes cooked from indigenous raw materials, homestay lodgings, and travel destinations which were ready for the visits by tourists. About the community weaknesses, the tour leaders in Na Thon community lacked adequate knowledge body of tourism while coordination from government sectors and transportation into the community were also in deficits. However, with the soft power policies campaigned by the government and the double track railway line constructed near the end of the community and its tourist attractions, Na Thon community-based tourism’ opportunities could be promoted. Apropos to the community threats, Na Thon community-based tourism could be impeded by the lack of the budget for developing community-based tourism, bad/unready infrastructure to facilitate and welcome the tourists, as well as the lack of internal and external socio-economic networks.
3. These guidelines were presented for developing Na Thon community-based tourism, That Phanom District, Nakhon Phanom Province: 3.1) The Vision aimed by the community was, “Strong Community, People in Harmony, Na Thon’s Top Tourist Attractions Worth Your Visits, and Cultural Glorification and Preservation”, 3.2) Similarly, the strategies planned to achieve the community-based tourism included the same items: 3.2.1) strong community, 3.2.2) people in harmony, 3.2.3) top tourist attractions worth your visits at Na Thon, and cultural glorification and preservation.
